Trong các giao dịch thương mại quốc tế, bảo hành là một khái niệm quan trọng giúp bảo vệ quyền lợi của người mua trong việc nhận được sản phẩm đúng chất lượng và đạt yêu cầu.
Công ước về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế (CISG) đã đưa ra các quy định rõ ràng liên quan đến nghĩa vụ bảo hành của người bán. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về nghĩa vụ bảo hành theo CISG và làm rõ các quy định này trong thực tế.
Khái niệm về nghĩa vụ bảo hành theo CISG
Trong CISG, nghĩa vụ bảo hành của người bán được quy định tại Điều 35 và Điều 36. Cụ thể, người bán có nghĩa vụ phải cung cấp hàng hóa đáp ứng một số tiêu chí về chất lượng, số lượng, và phù hợp với các yêu cầu đã thỏa thuận trong hợp đồng.

1. Quy định về chất lượng hàng hóa
Theo Điều 35 của CISG, hàng hóa phải đáp ứng các tiêu chí sau để được xem là hợp đồng hợp lệ:
- Chất lượng: Hàng hóa phải có chất lượng theo các yêu cầu đã thỏa thuận trong hợp đồng. Nếu không có thỏa thuận cụ thể về chất lượng, hàng hóa phải đáp ứng các yêu cầu thông thường mà người mua có thể mong đợi.
- Mẫu mã, bao bì: Hàng hóa phải phù hợp với mẫu hoặc mẫu mã đã được thỏa thuận trong hợp đồng, nếu có.
- Chức năng sử dụng: Nếu có yêu cầu về mục đích sử dụng đặc biệt của hàng hóa, người bán phải đảm bảo rằng hàng hóa đáp ứng được mục đích đó.
Ngoài ra, nếu không có thỏa thuận cụ thể, hàng hóa phải đáp ứng tiêu chuẩn thông thường mà người mua có thể mong đợi trong giao dịch thông thường.
2. Quy định về sự phù hợp với hợp đồng
Hàng hóa phải được giao theo đúng các điều khoản đã thống nhất trong hợp đồng, từ số lượng, chủng loại cho đến các yêu cầu khác như thời gian giao hàng, địa điểm giao hàng. Nếu hàng hóa không phù hợp với hợp đồng, người bán sẽ phải chịu trách nhiệm về việc không hoàn thành nghĩa vụ bảo hành.
3. Thời gian bảo hành
CISG không quy định cụ thể về thời gian bảo hành cho hàng hóa, điều này có thể khác nhau tùy theo thỏa thuận giữa các bên trong hợp đồng. Tuy nhiên, nếu không có thỏa thuận về thời gian bảo hành, người mua có quyền yêu cầu bảo hành trong một thời gian hợp lý kể từ khi nhận hàng hóa.
Quyền của người mua khi hàng hóa không đáp ứng yêu cầu bảo hành
Nếu hàng hóa không đáp ứng yêu cầu bảo hành, người mua có thể yêu cầu một số biện pháp khắc phục theo các điều khoản của CISG. Điều này được quy định tại Điều 46 của CISG, bao gồm:
- Yêu cầu người bán sửa chữa hoặc thay thế hàng hóa: Người mua có thể yêu cầu người bán sửa chữa hoặc thay thế hàng hóa không đạt chất lượng hoặc không đúng yêu cầu hợp đồng.
- Giảm giá: Nếu người bán không thể hoặc không chịu sửa chữa hoặc thay thế hàng hóa, người mua có thể yêu cầu giảm giá tương ứng với phần giá trị không đạt chất lượng của hàng hóa.
- Chấm dứt hợp đồng: Trong trường hợp hàng hóa không thể sửa chữa hoặc thay thế và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hợp đồng, người mua có thể yêu cầu chấm dứt hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Tuy nhiên, để thực hiện các quyền này, người mua cần phải thông báo cho người bán về sự không phù hợp của hàng hóa trong một thời gian hợp lý, nếu không sẽ mất quyền yêu cầu bảo hành.

So sánh với nghĩa vụ bảo hành trong các hệ thống pháp lý khác
CISG quy định nghĩa vụ bảo hành một cách rõ ràng và có sự linh hoạt trong việc áp dụng các biện pháp khắc phục, nhưng cũng có sự khác biệt so với các quy định của các hệ thống pháp lý quốc gia khác. Dưới đây là một số điểm so sánh:
1. Hệ thống pháp lý Anh
Trong pháp luật Anh, nghĩa vụ bảo hành của người bán thường được quy định chi tiết trong hợp đồng, với một số tiêu chuẩn chất lượng áp dụng cho hàng hóa. Tuy nhiên, không giống như CISG, pháp luật Anh có quy định cụ thể về thời gian bảo hành và mức độ của nghĩa vụ bảo hành này.
Các điều khoản bảo hành trong hợp đồng cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các nguyên tắc về quyền lợi tiêu dùng trong luật Anh.
2. Hệ thống pháp lý Mỹ
Tương tự như pháp luật Anh, pháp luật Mỹ có các quy định chặt chẽ về bảo hành, đặc biệt là trong các hợp đồng thương mại. Các điều khoản bảo hành có thể bao gồm cả bảo hành về chất lượng hàng hóa cũng như bảo hành về việc sửa chữa hoặc thay thế hàng hóa nếu có lỗi.
Tuy nhiên, pháp luật Mỹ có thể quy định những điều khoản bảo hành nghiêm ngặt hơn và có sự phân biệt rõ ràng giữa bảo hành theo hợp đồng và bảo hành theo quy định của luật pháp.
3. Hệ thống pháp lý Pháp
Pháp luật Pháp có một hệ thống bảo hành khá chi tiết, đặc biệt đối với các hợp đồng bán hàng hóa. Các điều khoản bảo hành có thể bao gồm cả bảo hành về chất lượng, bảo hành đối với các sản phẩm tiêu dùng, và các biện pháp khắc phục đối với hàng hóa bị lỗi.
Sự khác biệt so với CISG là trong pháp luật Pháp, người bán có nghĩa vụ bảo hành hàng hóa trong thời gian lâu dài hơn và có thể yêu cầu người mua trả lại sản phẩm trong một số trường hợp.

Kết luận
CISG cung cấp một khung pháp lý rõ ràng và linh hoạt đối với nghĩa vụ bảo hành trong hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế. Các quy định về bảo hành của CISG giúp bảo vệ quyền lợi của người mua khi nhận hàng hóa không đạt yêu cầu, đồng thời cũng đảm bảo sự công bằng trong các giao dịch thương mại quốc tế.
Tuy nhiên, các bên tham gia vào hợp đồng mua bán quốc tế cần phải lưu ý các yêu cầu về thông báo và các biện pháp khắc phục khi hàng hóa không đáp ứng yêu cầu bảo hành để đảm bảo quyền lợi của mình. So với các hệ thống pháp lý quốc gia, CISG có những đặc điểm riêng, nhưng các nguyên tắc về bảo hành và quyền lợi của người mua vẫn là mối quan tâm chung trong mọi hệ thống pháp lý.