CISG (Công ước Liên Hợp Quốc về Hợp đồng Mua bán Hàng hóa Quốc tế) là một công ước quan trọng quy định các điều khoản hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia giao dịch.
Một trong những phần quan trọng của CISG là các nghĩa vụ của người mua, nhằm đảm bảo rằng giao dịch diễn ra thuận lợi và tuân thủ các quy định pháp lý. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu các nghĩa vụ chính của người mua theo CISG, từ đó giúp người mua hiểu rõ hơn về trách nhiệm của mình trong hợp đồng mua bán quốc tế.
Nghĩa vụ thanh toán giá trị hàng hóa
Một trong những nghĩa vụ cơ bản của người mua theo CISG là thanh toán giá trị của hàng hóa đúng hạn và đầy đủ theo thỏa thuận trong hợp đồng. Nghĩa vụ này là nền tảng để đảm bảo giao dịch giữa người mua và người bán được thực hiện một cách công bằng và hợp pháp.
Các yếu tố trong nghĩa vụ thanh toán:
- Thanh toán đúng hạn: Người mua phải thanh toán số tiền đã thỏa thuận trong hợp đồng vào thời điểm đã được xác định. Nếu hợp đồng không có quy định về thời gian thanh toán, người mua phải thanh toán trong thời gian hợp lý kể từ khi nhận được hàng hóa hoặc thông báo về hàng hóa.
- Thanh toán đúng số tiền: Người mua phải thanh toán đúng số tiền được thỏa thuận trong hợp đồng, không thấp hơn hoặc cao hơn. Nếu có tranh chấp về giá cả, CISG quy định rằng giá cả có thể được xác định dựa trên các tiêu chuẩn thông thường của ngành hàng hoặc theo các chỉ dẫn thị trường.

Nghĩa vụ nhận hàng hóa
Ngoài nghĩa vụ thanh toán, người mua còn có nghĩa vụ nhận hàng hóa đúng theo các điều kiện đã thỏa thuận trong hợp đồng. Đây là một nghĩa vụ quan trọng để đảm bảo rằng hàng hóa được chuyển giao từ người bán sang người mua và không xảy ra tình trạng từ chối nhận hàng sau khi đã thực hiện nghĩa vụ thanh toán.
Các yếu tố trong nghĩa vụ nhận hàng:
- Nhận hàng đúng thời gian: Người mua phải nhận hàng vào thời điểm thỏa thuận trong hợp đồng. Nếu không có thỏa thuận về thời gian nhận hàng, người mua phải nhận hàng trong thời gian hợp lý, không được gây cản trở hoặc trì hoãn quá lâu.
- Nhận hàng đúng chất lượng và số lượng: Người mua phải nhận đúng số lượng và chất lượng hàng hóa theo thỏa thuận trong hợp đồng. Nếu hàng hóa không đúng theo yêu cầu hoặc có khiếm khuyết, người mua có quyền yêu cầu thay thế hoặc bồi thường thiệt hại.
Nghĩa vụ kiểm tra hàng hóa
Theo CISG, người mua cũng có nghĩa vụ kiểm tra hàng hóa sau khi nhận được. Điều này giúp đảm bảo rằng hàng hóa phù hợp với các thỏa thuận trong hợp đồng và không có khuyết tật. Việc kiểm tra hàng hóa là một nghĩa vụ cần thiết để bảo vệ quyền lợi của người mua trong trường hợp có sự bất thường hoặc khiếu nại sau này.
Quy trình kiểm tra hàng hóa:
- Kiểm tra ngay sau khi nhận hàng: Người mua phải tiến hành kiểm tra hàng hóa ngay sau khi nhận được. Thời gian kiểm tra phải hợp lý và nhanh chóng, giúp đảm bảo rằng người mua có thể thông báo về bất kỳ sự không phù hợp nào trong thời gian hợp lý.
- Thông báo về khiếm khuyết: Nếu trong quá trình kiểm tra phát hiện hàng hóa có khiếm khuyết, người mua phải thông báo ngay cho người bán. CISG yêu cầu rằng người mua phải thông báo trong một thời gian hợp lý để tránh mất quyền khiếu nại về khiếm khuyết của hàng hóa.

Nghĩa vụ thông báo về sự vi phạm của người bán
CISG yêu cầu người mua phải thông báo cho người bán khi phát hiện ra bất kỳ sự vi phạm nào trong việc thực hiện hợp đồng của người bán. Điều này giúp người bán có cơ hội khắc phục vi phạm và tránh việc tình trạng tranh chấp kéo dài.
Các trường hợp cần thông báo:
- Vi phạm về chất lượng hoặc số lượng: Nếu hàng hóa không đúng chất lượng hoặc không đúng số lượng, người mua phải thông báo ngay cho người bán để yêu cầu sửa chữa, thay thế hoặc bồi thường.
- Vi phạm về thời gian giao hàng: Nếu người bán không giao hàng đúng hạn, người mua phải thông báo cho người bán để yêu cầu bồi thường hoặc có các biện pháp khắc phục.
Nghĩa vụ hợp tác và thực hiện các nghĩa vụ khác
Ngoài các nghĩa vụ chính đã nêu, người mua còn có nghĩa vụ hợp tác với người bán trong quá trình thực hiện hợp đồng, đặc biệt trong trường hợp có sự thay đổi về điều kiện giao dịch. Người mua cần tạo điều kiện thuận lợi cho người bán hoàn thành nghĩa vụ của mình và thông báo kịp thời nếu có sự thay đổi trong yêu cầu về hàng hóa.
Hợp tác trong quá trình giao nhận hàng hóa:
- Hợp tác trong việc nhận hàng: Người mua phải tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao nhận hàng hóa. Điều này có thể bao gồm việc đảm bảo sẵn sàng nhận hàng tại địa điểm giao hàng và phối hợp với các cơ quan có liên quan để nhận hàng hóa một cách hợp pháp.
- Đảm bảo tính hợp pháp: Người mua phải đảm bảo rằng việc giao nhận hàng hóa không vi phạm các quy định pháp lý liên quan, đặc biệt là các quy định về xuất khẩu hoặc nhập khẩu.
Nghĩa vụ thanh toán chi phí phát sinh
Trong một số trường hợp, người mua có thể phải chịu chi phí phát sinh liên quan đến việc giao nhận hàng hóa. Các chi phí này có thể bao gồm phí vận chuyển, bảo hiểm, thuế, và các chi phí khác. Người mua cần phải thanh toán các chi phí này theo thỏa thuận trong hợp đồng hoặc theo các quy định chung của CISG.
Các chi phí phát sinh:
- Phí vận chuyển: Người mua cần thanh toán các khoản phí vận chuyển liên quan đến việc nhận hàng hóa, nếu các điều khoản trong hợp đồng không chỉ định rõ rằng người bán chịu chi phí này.
- Phí bảo hiểm: Người mua có thể cần thanh toán phí bảo hiểm nếu hàng hóa có giá trị cao và cần được bảo vệ trong quá trình vận chuyển.

Kết luận
Nghĩa vụ của người mua theo CISG rất quan trọng trong việc đảm bảo rằng hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế được thực hiện đầy đủ và đúng đắn. Người mua cần thực hiện các nghĩa vụ như thanh toán đúng hạn, nhận hàng đúng chất lượng, kiểm tra hàng hóa cẩn thận, thông báo về các vi phạm của người bán, và hợp tác chặt chẽ với người bán để đảm bảo giao dịch thành công.
Việc hiểu rõ các nghĩa vụ này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người mua mà còn giúp họ duy trì mối quan hệ thương mại lâu dài và hiệu quả với đối tác quốc tế.